تحقیق مسئولیت کیفری بیماران اعصاب و روان در حقوق کیفری و تطبیقی

در این تحقیق مفهوم بیماریهای اعصاب و روان، جنون، جنون در قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری با توجه به تاثیر آن در احراز مسئولیت کیفری و فرآیند دادرسی و در حقوق تطبیقی بررسی خواهد شد. همچنین ضمن بررسی بیماریهای روانی که ممکن است گاهی به اشتباه جنون تلقی شوند نگاهی گذرا به جنون متهم و آثار آن در حقوق انگلستان نیز خواهیم داشت.

مقدمه

یک بررسی اجمالی نشان می دهد که در قوانین مدنی و کیفری فعلی، مواد قانونی متعددی در ارتباط با مشکلات حقوقی وکیفری بیماران روانی وجود دارد. در قانون مدنی افرادی را که دچار ناتوانی در اداره امور خود هستند محجور شناخته و تعیین قیم را برای آنان الزامی دانسته است. این مواد قانونی صراحتا به موضوع حفظ حقوق بیماران روانی پرداخته است.همچنین به موضوعاتی چون ازدواج، طلاق، حضانت فرزند و حتی حق حفظ اسرار آنان توسط پزشکان و سایر افرادی که به دلیل شغل خود محرم اسرار بیمار می شوند توجه شده است. در قانون مجازات اسلامی نیز موضوعاتی چون مسئولیت کیفری بیماران روانی و نحوه مراقبت از آنان مورد توجه قرار گرفته است.در قانون امور حسبی نیز که در واقع به مواردی می پردازد که دادگاه ملزم به رسیدگی است و نباید منتظر ارائه دادخواست باشد به موضوع بیمارانی که برای آنان قیم تعیین نشده و یا تنها زندگی می کنند و یا در خارج از کشور ساکن هستند می پردازد. همچنین در قوانین جاری موارد دیگری نیز مرتبط با بیماران روانی به چشم می خورد از جمله در آیین دادرسی کیفری در مورد بیمارانی کهتوانایی پاسخ گویی به دادگاه را دارند یا ندارند، قانون اقدامات تامینی در مورد بیمارانی که مجرم شناخته شده و باید نگهداری شوند یا مجازات شوند، قانون حمایت از خانواده در مواردی که بیمار روانی دز خانواده است و ممکن است مسائل مشکلاتی را ایجاد کند، قانون پرداخت حق الزحمه به بیماران روانی شاغل در کارگاه ها و غیره که همچنان اجرا می شود، آئین نامه های مربوط به نیروهای مسلح و تامین اجتماعی و آئین نامه های کار و خیلی کارهای دیگر که به نوعی به مسائل بیماران روانی، از کار افتادگی های روانی، محجوریت و غیره توجه کرده است....

بیماریهای اعصاب و روان و جنونو آثار آن در مسئولیت کیفری

1) ماده 51 ق.م.ا مقرر می دارد: جنون در حال ارتکاب جرم به هر درجه که باشد رافع مسئولیت کیفری است.

2) نحوه ی احراز جنون: جنون اماره ی قانونی نیست و لذا نیازمند اثبات است. اما تشخیص آن امری ماهوی و در اختیار دادگاه است. علیرغم آنکه دادگاه جهت اثبات آن از پزشک قانونی استعلام می کند اما نظر پزشک صرفاً جنبه کارشناسی داشته و برای دادگاه لازم الاتباع نیست.

شروط تحقق جنون رافع مسئولیت کیفری

جنون به دو شرط از مجنون رفع مسئولیت می کند: 1- تقارن جنون با جرم : عبارتجنون در حال ارتکاب جرمدر ماده 51 ق.م.ا دقیقاً به معنای تقارن جنون با جرم است. اما جنون حادث پس از ارتکاب جرم براساس زمان تعقیب، تحقیقی و دادرسی احکام متعدد دارد. سه فرض در این خصوص متصور است:

الف) جنون بعد از ارتکاب جرم و قبل از دادرسی: در این صورت رسیدگی به اتهام او ترک می گردد. طبق ماده 89 قانون آئین دادرسی کیفری (سابق) حدوث جنون بعد از ارتکاب جرم را از موانع تعقیب دانسته است. در قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1378 تبصره ماده 6 مقرر داشته: هرگاه مرتکب جرم قبل از صدور حکم قطعی مبتلا به جنون شود تا زمان افاقه تعقیب متوقف خواهد شد. اگرچه قانونگذار مشخص نکرده که با چه قراری تعقیب می شود و از این جهت ایراد بر قانون وارد است لیکن در قانون آئین دادرسی کیفری سابق آمده بود که با صدور قرار ترک تعقیب موقت پرونده از دور رسیدگی و تحقیق خارج می شود....

فهرست مطالب تحقیق

چکیده

مقدمه

گفتار اول : بیماریهای روانی و جنون

گفتار دوم : بیماری آلزایمر (Alzheimers disease)

گفتار سوم : افسردگی

گفتار چهارم :مصرف مواد مخدر

گفتار پنجم : بیماری اعتیاد به الکل

گفتار ششم : جنون در قانون مدنی

گفتار هفتم: بیماریهای اعصاب و روان و جنون و آثار آن در مسئولیت کیفری

شروط تحقق جنون رافع مسئولیت کیفری

ضوابط قانونی حاکم بیماریهای روانی

جنون در حقوق انگلستان

گفتار هشتم: مطالعه تطبیقی عدم مسؤولیت کیفری بیماران روانی در هشت کشور اروپایی

مقدمه تحلیلی

مقررات فرانسه

مقررات انگلستان

مقررات دانمارک

مقررات اسپانیا

مقررات ایتالیا

مقررات هلند

گفتارنهم: نتیجه گیری

پی نوشت

منابع